Kwestia uznania państwowości palestyńskiej od dziesięcioleci pozostaje przedmiotem debat, lecz w latach 2024–2025 nabrała nowego impetu. W następstwie eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie wiele krajów ogłosiło oficjalne uznanie Palestyny. Dla części społeczności międzynarodowej jest to wyraźny sygnał poparcia dla „rozwiązania dwupaństwowego” jako jedynej drogi do trwałego pokoju – podaje Auraposter.pl na podstawie danych BBC oraz Radia Swoboda.
Kto uznał Palestynę w latach 2024–2025
21 września 2025 r. Wielka Brytania, Kanada i Australia jednocześnie ogłosiły uznanie Palestyny. To szczególnie symboliczny krok, bo chodzi o członków „Wielkiej Siódemki”. Wcześniej podobne decyzje podjęły Hiszpania, Irlandia i Norwegia, podkreślając konieczność zapewnienia Palestyńczykom równych praw na arenie międzynarodowej. Według Reuters palestyńska minister spraw zagranicznych Warsen Aghabekian Szahin oświadczyła, że uznanie państwa palestyńskiego to nieodwracalny krok ku suwerenności i utrzymaniu koncepcji dwóch państw.
12 września Zgromadzenie Ogólne ONZ poparło rezolucję, która stała się podstawą tzw. Deklaracji Nowojorskiej. Dokument, przygotowany z inicjatywy Francji i Arabii Saudyjskiej, zawiera zasady pokojowego uregulowania na Bliskim Wschodzie. Kluczowym punktem jest utworzenie niepodległego państwa palestyńskiego bez udziału w zarządzaniu ugrupowania Hamas, uznanego za terrorystyczne w USA i UE.
Choć rezolucje Zgromadzenia Ogólnego mają raczej charakter polityczny niż wiążący, głosowanie pokazało układ sił w polityce światowej. „Za” opowiedziały się 142 państwa, w tym większość krajów UE, Wielka Brytania, Chiny, partnerzy arabscy, a także Ukraina i Rosja. Przeciw głosowały Izrael, USA, Węgry i Argentyna. Iran wstrzymał się od głosu, podobnie jak kilka innych państw, m.in. Czechy i Mołdawia.
Argumenty zwolenników uznania
Palestynę uznało obecnie ok. 75% z 193 państw członkowskich ONZ. W organizacji ma ona status „państwa-stałego obserwatora”, co pozwala uczestniczyć w jej działalności, ale bez prawa głosu. Poparcie dla Palestyny w stolicach Zachodu wynika z kilku czynników. Po pierwsze, krytyki izraelskiej polityki osadniczej i działań zbrojnych w Gazie, które prowadzą do licznych ofiar cywilnych. Po drugie, chęci odebrania radykalnym ugrupowaniom, w tym Hamasowi, monopolu na reprezentowanie sprawy palestyńskiej. Ta po trzecie, wzrostu presji społeczności międzynarodowej na Izrael w celu wznowienia negocjacji.
Kto wciąż nie uznaje
USA i kilka innych krajów wstrzymuje się od pełnego uznania, argumentując to potrzebą bezpośredniego pokojowego porozumienia między Izraelem a Palestyną. Dla Waszyngtonu kluczowe pozostaje bezpieczeństwo Izraela.
Jak reaguje Izrael
Oficjalny Jerozolima ostro krytykuje decyzje państw uznających Palestynę. Izraelscy dyplomaci podkreślają, że taki krok „zachęca do terroryzmu” i osłabia motywację palestyńskich przywódców do negocjacji. Tymczasem w samym Izraelu toczy się debata: część społeczeństwa uważa, że międzynarodowa izolacja może zwiększać presję na rząd, zmuszając go do poszukiwania alternatywnych rozwiązań dyplomatycznych.
Wymiar gospodarczy
Uznanie Palestyny niesie nie tylko skutki polityczne, lecz także gospodarcze. Dostęp do międzynarodowych instytucji finansowych może otworzyć dla palestyńskich terytoriów nowe perspektywy rozwoju. Państwa, które poparły uznanie, deklarują gotowość inwestowania w odbudowę i rozwój infrastruktury. Jednak pozostają ryzyka: niestabilność bezpieczeństwa i brak kontrolowanego rządu mogą powstrzymywać potencjalnych darczyńców.
Konsekwencje dla regionu i świata
Oficjalne uznanie Palestyny przez zachodnie demokracje może zmienić równowagę sił w dyplomacji Bliskiego Wschodu. Z jednej strony wzmacnia to legitymizację palestyńskich dążeń, z drugiej – stwarza nowe wyzwania dla procesu negocjacyjnego. Uznanie może stać się narzędziem do wznowienia dialogu, ale jednocześnie grozi zaostrzeniem relacji między sojusznikami Izraela a państwami, które podjęły ten krok. Wcześniej pisaliśmy o Przełom Turcji w obronności: TEKNOFEST 2025.
