Strona główna » Co oznacza „szponcić” i dlaczego wygrało Młodzieżowe Słowo Roku 2025?

Co oznacza „szponcić” i dlaczego wygrało Młodzieżowe Słowo Roku 2025?

PWN ogłosiło „szponcić” Młodzieżowym Słowem Roku 2025. Wyjaśniamy znaczenie, genezę i sens wyboru, a także prezentujemy drugie miejsce i wyróżnienie.

by Michal Zaremba

edycja plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku przyniosła rezultat, który idealnie odzwierciedla to, jak młodzi ludzie bawią się językiem. Podczas gali finałowej w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie ogłoszono, że zwycięzcą zostało słowo „szponcić” oraz jego wariant „szpont”, pisze Auraposter.pl według danych Business Insider.pl. Internauci zdecydowali, że to właśnie ten wyraz najlepiej oddaje ducha współczesnej komunikacji — krótkiej, emocjonalnej i pełnej ironicznego dystansu.

Plebiscyt organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN od dekady rejestruje żywe zmiany w polszczyźnie, a tegoroczne wyniki po raz kolejny pokazują, jak elastyczny i pomysłowy potrafi być język młodzieży.

Co znaczy „szponcić” i skąd wzięło się to słowo? Wyjaśnienie PWN

Internauci bardzo często wpisują w wyszukiwarkę pytanie: „szponcić — co to znaczy?” Odpowiedź okazuje się bardziej złożona, niż można przypuszczać.

Według PWN słowo funkcjonuje w dwóch głównych kontekstach.
Z jednej strony jest żartobliwym wyrazem dezaprobaty: oznacza wygłupy, cwaniakowanie, podejmowanie ryzykownych działań lub robienie czegoś „na pograniczu”.
Z drugiej — może wyrażać podziw, gdy opisuje zachowanie szalone, efektowne lub kreatywne.

Co ciekawe, „szpont” istniał już wcześniej w gwarach miejskich oraz w dawnej żargoniźmie przestępczej, gdzie oznaczał kombinowanie i powodowanie zamieszania. Dzisiejsza młodzież odświeżyła słowo i nadała mu nowe życie. Dzięki temu wróciło do językowego obiegu jako pełnoprawny element młodzieżowego slangu.

Drugie miejsce: skąd wzięło się tajemnicze „6 7”?

W tegorocznym finale znalazło się aż 15 słów i zwrotów, jednak to idiom cyfrowy „6 7” zdobył drugą pozycję. Użytkownicy TikToka i internetu nadają mu różne znaczenia, dlatego PWN wskazuje, że jest to wyrażenie kontekstowe — zmienne i zależne od sytuacji.

Jego popularność zaczęła się od utworu Skrilla „Doot Doot”, a później wybuchła dzięki viralowym nagraniom sportowym, zwłaszcza tym związanym z koszykarzem LaMelo Ballem (wzrost 6’7”). Kolejną falę rozpoznawalności przyniósł mem z chłopcem krzyczącym „six-seven”, który stał się internetową ikoną spontanicznej radości.

Dziś „6 7” pojawia się jako żart, okrzyk ekscytacji lub szybki sygnał podtrzymujący kontakt w rozmowie.

Wyróżnienie dla słowa „OKPA” — co oznacza w młodzieżowym internecie

Oprócz zwycięzcy i drugiego miejsca jury PWN przyznało wyróżnienie słowu „OKPA”. Użytkownicy sieci stosują je zazwyczaj jako humorystyczne potwierdzenie, skrócone „ok, pa”, które zyskuje dodatkowy emocjonalny ton — ironiczny, zdystansowany albo po prostu żartobliwy.

Popularność skrótowców w komunikacji cyfrowej sprawia, że takie formy szybko rosną w znaczenie, bo pozwalają łączyć lakoniczność z wyrazistym stylem.

Dlaczego Młodzieżowe Słowo Roku nie musi być nowe

Jednym z najpopularniejszych pytań dotyczących plebiscytu jest: „czy wybrane słowo musi być nowe?” PWN wyjaśnia jednoznacznie: nie musi.

Kluczowe są trzy kryteria:

  • popularność wśród młodych,
  • żywa obecność w komunikacji,
  • znaczenie dla współczesnej kultury językowej.

Dlatego rok temu wygrało „sigma”, a nagrodę jury otrzymało słowo „czemó”. Często są to wyrazy, które istniały wcześniej, lecz dopiero teraz trafiły na językowe podium dzięki memom, muzyce lub social mediom.

Plebiscyt Młodzieżowe Słowo Roku ponownie pokazał, że język pozostaje żywym odbiciem emocji i sposobów komunikacji młodych ludzi.
„Szponcić” zwyciężyło nie dlatego, że jest nowe, ale dlatego, że doskonale oddaje współczesną postawę: mieszaninę zabawy, odwagi, żartu i swobody.

Podobne publikacje