Przesilenie zimowe od wieków budzi ciekawość, bo łączy w sobie naukę, tradycję i symboliczny moment odrodzenia światła, raporty Aurposter.pl na podstawie rmf24.pl. W 2025 roku ponownie stanie się granicą między najdłuższą nocą a początkiem coraz jaśniejszych dni. To zjawisko, choć dobrze opisane przez astronomów, wciąż porusza wyobraźnię i skłania do refleksji nad rytmem natury.
Przesilenie zimowe 2025 w Polsce: kiedy wypada i dlaczego jest tak wyjątkowe
Przesilenie zimowe od tysiącleci fascynuje ludzi. W 2025 roku zjawisko to przypadnie 21 grudnia, który znów stanie się najkrótszym dniem i najdłuższą nocą na półkuli północnej. W Polsce światło będzie obecne zaledwie przez około 7 godzin i 40 minut. Słońce zajdzie już o 16:03, a poranek zapadnie później niż o jakiejkolwiek innej porze roku.
Choć dziś patrzymy na to zjawisko naukowo, wciąż wywołuje ono emocje. To dzień, w którym ciemność osiąga maksimum, ale jednocześnie zaczyna się powolny powrót światła.
Co to jest przesilenie zimowe: naukowe wyjaśnienie najciemniejszego dnia roku
Samo słowo „solstycjum” pochodzi z łaciny i oznacza „zatrzymanie Słońca”. To trafny obraz — w tym dniu Słońce na pozornej drodze po niebie osiąga najniższy punkt i jakby zawisa na chwilę, zanim zacznie wracać ku górze.
Dzieje się tak z powodu nachylenia osi Ziemi o 23,5°, które sprawia, że promienie słoneczne są nierówno rozłożone w ciągu roku. W grudniu półkula północna jest maksymalnie odchylona od Słońca, co daje minimalną ilość światła.
Gdy północ pogrąża się w ciemności, na półkuli południowej trwa pełnia lata — tamtejsze kraje świętują najdłuższy dzień w roku.
Ile światła zobaczymy 21 grudnia 2025 roku?
W dniu przesilenia Słońce wzejdzie najpóźniej, a zajdzie najwcześniej w całym roku. W Polsce oznacza to krótkie, surowe światło dzienne, które szczególnie odczuwają mieszkańcy północnych regionów.
Im dalej na północ kraju, tym krótszy dzień. Za kołem podbiegunowym światło nie pojawi się wcale — tam trwa noc polarna. Tak wyraźnie można dostrzec wpływ nachylenia osi Ziemi na naszą codzienność.
Dlaczego dawniej przesilenie zimowe uznawano za moment odrodzenia
Od neolitu po czasy współczesne ludzie traktowali przesilenie zimowe jako granicę między starym a nowym cyklem natury. W kulturach rolniczych był to symbol śmierci i powrotu Słońca, a więc także nadziei na kolejny sezon plonów.
W Polsce ten czas związany był ze słowiańskim świętem Szczodrych Godów. Podczas dawnych celebracji palono ogniska, ucztowano i śpiewano, aby „pokonać mrok” i zaprosić światło z powrotem.
W wielu krajach Europy i Azji przetrwały podobne tradycje — od Yule w Skandynawii po irańską noc Shab-e Yalda.
Przesilenie zimowe w kulturach świata
Choć nauka wyjaśnia mechanikę tego zjawiska, emocjonalna i symboliczna warstwa przesilenia nadal istnieje. W wielu kulturach wiąże się ono z odnową, wspólnotą i nadzieją.
Warto zauważyć, że w Stonehenge tysiące osób nadal obserwują wschód słońca, a w Japonii święto Tōji łączy kąpiele w owocach yuzu z życzeniami zdrowia.
W Iranie rodziny spędzają najdłuższą noc na wspólnym czytaniu poezji i jedzeniu owoców, które symbolizują życie i światło.
Te praktyki pokazują, że nawet dziś przesilenie zachowuje moc odwiecznego symbolu — kończy jeden cykl i rozpoczyna kolejny.
Jak przesilenie zimowe wpływa na nas
Zjawisko to ma wymiar nie tylko naukowy, lecz także psychologiczny. Krótki dzień i dłuższa noc wpływają na rytm dobowy, koncentrację i energię. Nic dziwnego, że wiele osób odczuwa w tym okresie spadek nastroju.
Jednocześnie po 21 grudnia dzień zaczyna się stopniowo wydłużać, co od wieków dawało ludziom poczucie odnowienia. Dlatego przesilenie zimowe często łączy się z symboliką nadziei i powrotu światła.
Przesilenie zimowe 2025 nie jest tylko astronomicznym faktem. To wydarzenie, które łączy naukę, tradycję i ludzkie doświadczenie. Pokazuje, jak głęboko wpisani jesteśmy w rytm natury i jak silnie reagujemy na światło.
